Het is nog altijd niet bekend wanneer de Olympische Spelen bij de oude Grieken exact ontstonden. Wel is bekend dat er vanaf 776 voor Christus lijsten werden bijgehouden met de overwinnaars. Dit jaar wordt dan ook officieel beschouwd als het jaar van de Olympische stichting. Er zijn echter aanwijzingen, en het is zeer aannemelijk, dat er vóór die tijd al sportwedstrijden werden gehouden in Olympia, de plaats waar de Olympische Spelen in de oudheid telkens weer plaats vonden.
Oorspronkelijk was Olympia een heilige plaats waar de goden Kronos en Gaia vereerd werden. Toen Zeus, rond 1000 voor Christus, als belangrijkste god werd aanschouwd, werden de eerste sportwedstrijden ter ere van hem georganiseerd in Olympia. Voor Zeus waren er meerdere sportwedstrijden of –spelen, zoals de Nemeïsche Spelen. Sportwedstrijden ter ere van een god waren bij de oude Grieken heel gangbaar. De verschillende goden werden via sportwedstrijden vereerd vanwege en bedankt voor overwinningen. Zo werd de god Appolo vereerd op de Pytische Spelen, Poseidon op de Ismitische Spelen en voor de godin Pallas Athena waren er Pan-Atheense Spelen.